ArmosisΆγιοι Απόστολοι Σολάκη. Αρχαία Αγορά Αθηνών. 1000 μ.Χ

«Αἱ κλειναί Ἀθῆναι»

Ieronimos

Μερικές χιλιετίες μετά τον Ερεχθέα, μυθικό ιδρυτή των Αθηνών.

Αμέτρητα χρόνια μετά τον Θησέα, μυθικό βασιλιά και ήρωα της πόλεως.

2777 χρόνια μετά τον ζωγράφο του Διπύλου, που είχε εργαστήρι στον Κεραμεικό.

2558 χρόνια μετά τον Θέσπι, τον πρώτο που δίδαξε τραγωδία πάνω στον κόσμο.

2460 χρόνια μετά τον Περικλή και τα εγκαίνια του Παρθενώνα.

2345 χρόνια μετά τον Αλέξανδρο τον Μέγα.

1979 χρόνια από το κήρυγμα του Παύλου στον Άρειο Πάγο.

1672 χρόνια μετά τη σπουδή Βασιλείου και Γρηγορίου στην πατρίδα της «πόλεως».

820 χρόνια μετά την Σταυροφορία και την εκδίωξη του πλέον λογίου των προκατόχων μου από την επισκοπική καθέδρα των Αθηνών.

190 χρόνια μετά την έκδοση του Βασιλικού Διατάγματος που όριζε την Αθήνα ως «Βασιλικήν καθέδραν και πρωτεύουσαν».

Διαβάστε περισσότερα

Σήμερα… λίγο πριν πάλι κάτι αλλάξει και κάτι νέο γραφτεί στην ιστορία, κάθομαι –εγώ ο αθηναίος προσκυνητής- «κατά πρόσωπον τοῦ θυσιαστηρίου Κυρίου», λίγο πιο κάτω από τον Άγιο Δημήτρη τον Λουμπαρδιάρη και παρακολουθώ τους ταξιδιώτες να ανεβαίνουν τα σκαλιά…

Τα σκαλιά εκείνα που… αν αναμοχλεύσω εικόνες του βίου των πατέρων μας, θα δω ακόμα ν’ ανηφορίζουν οι κόρες των Αθηνών με τον ιερό πέπλο της θεάς… Θα δω λαμπαδηδρομίες! Θα δω αθλητικούς αγώνες! Θα δω τάματα, αγάλματα, τραγωδίες, δρώμενα, λόγους, γυμναστήρια, σχολές, θα δω τους «δεισιδαιμονεστέρους κατά πάντα» ανθρώπους, τους Αθηναίους, να τιμούν τη σοφία και να αναζητούν το φως, όχι το αισθητό, αλλά το νοητό και αληθινό.

Στρέφω τα μάτια πιο χαμηλά από το ναό, και θωρώ το βήμα… Όχι το βήμα του λόγου, αλλά το βήμα που ο Λόγος έκανε για να συναντήσει την ελληνίδα ανθρωπότητα που πάσχιζε και αγωνιζόταν στο άθλημα του «συγκροτεῖν πόλιν». Εδώ, πάνω στον Άρειο Πάγο συνενετελέσθη ένα άλλος ευαγγελισμός∙ άγγελος τώρα είναι ο Παύλος, Μαρία η Αθήνα, κυοφορούμενον το κάλλος… Η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο, είπε ο Βασίλειος, αρχιεπίσκοπος Καισαρείας Καππαδοκίας.

Η συνάντηση του Παύλου που κομίζει ευαγγέλιο με τον ορθό λόγο γέννησε, πυροδότησε, δυναμίτισε, έδωσε νέα δυναμική σ’ έναν πολιτισμό που μόλις άρχισε να ανατέλλει στον κόσμο και θα δύσει ποτέ, διότι είναι ό,τι και το χρώμα στα λουλούδια, η δροσιά στο νερό, η γονιμότητα στη γη, η αναπνοή για τη ζωή, το εὖ για το ζῆν.

Ο νέος αυτός πολιτισμός, ο χριστιανικός, που αξιοποιεί όλο το παρελθόν, εκτείνεται σε όλο το φάσμα της τέχνης, ζωγραφική, μουσική, λογοτεχνία, ρητορική, ποίηση, αρχιτεκτονική κ.λπ.. Αλλά θα αναρωτηθεί κάποιος, τί νέο έφερε στη ζωγραφική, τι στην υπόλοιπη τέχνη; Ο χριστιανισμός αφαίρεσε το αβάσταχτο βάρος του «εἶναι σωματικῶς» και επένδυσε τα πάντα κάνοντας αναγωγή στην πνευματική υπόσταση του ζωγραφούμενου ή ιστορούμενου, του υμνογραφούμενου κ.λπ. χωρίς όμως να απαξιεί την ύλη και τα επί μέρους τοπικά ιδιώματα και γνωρίσματα. «Πᾶσα πνοή αἱνεσάτω τόν Παντουργέτην».

Γυρίζω πάλι στον Άγιο Δημήτρη, κοιτώ το πρόσωπο εκείνου που είναι ο υπέρμαχος της οικουμένης και στα μάτια του αντικρίζω όλους τους αληθείς ανά τους αιώνες προσκυνητές…

Εύχομαι το ταξίδι στον χωροχρόνο που μας επιφυλάσσουν τα ψηφιοποιημένα κειμήλια των Ενοριών της Αθήνας να μας δώσουν λίγη από την καρτερία τους και λίγη από τη σοφία που τους χάρισε η αντίσταση στην φθορά και στον χρόνο…

Ο Αρχιεπίσκοπος
+ ο Αθηνών Ιερώνυμος Β΄


Aeropagitis
Το κήρυγμα του Απ.Παυλου στον Άρειο Πάγο. Τοιχογραφία , έργο ΣΠ. Βασιλείου Ι.Ν Αγ. Διονυσίου Αεροπαγίτου 1939

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΟΥ Ι.Π.Ε

Ieronimos

Αγαπητοί μου, αδελφοί.

Στην αρχαία εκκλησιαστική γραμματεία των πρώτων αιώνων της πίστεώς μας υπάρχει η μαρτυρία ότι η Εκκλησία των Αθηνών εὐσταθής καί πραΰα ἐστί. Πράγματι, η πραότητα του πνεύματος της τοπικής μας Εκκλησίας της χάρισε την ευστάθεια και την προστάτευσε από κάθε έπαρση και κομπασμό.

Τούτο φαίνεται από το πλήθος των πολλών αγίων που πέρασαν και άφησαν αθορύβως βαθιά τα χνάρια του ονόματός τους και ανεξίτηλα τα ίχνη της αγωνίας τους για το ποίμνιο των Αθηνών. Η πραότητα ως χάρισμα του αγίου Πνεύματος μεταφράζεται σε ηπιότητα, γλυκύτητα, απαλότητα, κομψότητα, ομαλότητα όχι ως γνώρισμα δειλίας ή αδυναμίας αλλά ως ένδειξη της βαθύτατης γνώσεως του εαυτού και της καρδίας που έχει παραδοθεί στον ειρηνάρχη Χριστό.

Διαβάστε περισσότερα

Από τον απόστολο Παύλο έως τον άγιο Μιχαήλ Χωνιάτη και τον άγιο Νεκτάριο, από τη Δάμαρι, τον όσιο Λουκά, την αγία Φιλοθέη έως τον άγιο Πορφύριο οι θησαυροί που συγκεντρώθηκαν είναι αμύθητοι και άρρητοι αφού -ως επί το πλείστων πνευματικοί- είναι αποθησαυρισμένοι στον Ουρανό.

Κάθε υλικό κατασκεύασμα της Αθηναϊκής Εκκλησίας, σύμβολο της ανθρώπινης προσφοράς προς το θείο, μεταποίηση δηλαδή της από το Θεό δημιουργηθείσης ύλης διά του πνεύματος σε καλλιτέχνημα, διέπεται από αυτή την πραότητα. Όσα διασώθηκαν από τον χρόνο, τους αλλόδοξους και αλλόπιστους -για πλέον των εξακοσίων ετών- κατακτητές της Αττικής γης αλλά και όσα διαφυλάχτηκαν από την κατά καιρούς εναντίον τους μανία, έφτασαν έως τις ημέρες μας ως πολύτιμο αποκύημα έκφρασης πίστεως, προϊόν προσευχής, θυσίας, έμπνευσης, φιλοκαλίας και αθηναϊκής ευγένειας.

Με τις ευχές του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου Β΄, το Ίδρυμα Ποιμαντικής Επιμορφώσεως της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών παραθέτει στην παρούσα ιστοσελίδα ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΑΡΜΟΣΙΣ, τα πάσης φύσεως εκκλησιαστικά κειμήλια τα οποία καταγράφηκαν και ψηφιοποιήθηκαν κατά την υλοποίηση σχετικού προγράμματος που συγχρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ 2014-2020 «Ψηφιακός Μετασχηματισμός».

Δεν εκτίθενται εδώ τα κειμήλιά των Ενοριών μας ως μουσειακά εκθέματα, αλλά ως εν χρήσει αντικείμενα λατρείας, τα οποία φιλοτέχνησε η πτωχεία και η γαλαντομία των προγόνων μας που έζησαν στην κατά Αττικήν Εκκλησία. Τα κειμήλια, τα οποία μπορείτε να δείτε στον παρόντα διαδικτυακό τόπο είναι γεννήματα των ιστορικών συνθηκών, είναι η σύνδεσή μας με το παρελθόν, με τους ανθρώπους που τα φιλοτέχνησαν, έχοντας συνείδηση ότι πρόκειται περί κοινοτικής και όχι ιδιωτικής προσφοράς, αφού κάθε ιδιωτικό που προσφέρεται στην λατρεία του Θεού κοινωνείται και ενσωματώνεται στην συλλογική συνείδηση.

Η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών και το Ίδρυμα Ποιμαντικής Επιμορφώσεως, έχοντας σταθερά το βλέμμα στην εντός ολίγου συμπλήρωση δύο χιλιάδων ετών από την ίδρυση της Εκκλησίας μας αλλά και στα νέα δεδομένα που διαμορφώνουν με αλματώδεις ρυθμούς την καθημερινότητά μας, παραδίδουν το πολύτιμο προϊόν της καταγραφής και ψηφιοποίησης των ιερών κειμηλίων στο μέλλον, στους επιστήμονες, στους ειδικούς, στους φιλαγίους και φιλίστορες του τόπου τούτου με σκοπό να προαχθούν οι αθηναϊκές, εκκλησιαστικές και όχι μόνο, σπουδές.

Ευχή και ελπίδα όλων μας είναι τα κειμήλιά μας να καταστούν το σημείο σύνδεσης, ταιριάσματος, αναγνώρισης, γνωριμίας και εν τέλει άρμοσης του προσώπου μας με το πρόσωπο των από αιώνων Αθηναίων πατέρων μας, με τους οποίους συναποτελούμε το Σώμα της Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας.

Ο Διευθυντής του Ιδρύματος Ποιμαντικής Επιμορφώσεως
Αρχιμ. Θεολόγος Αλεξανδράκης

 

Αθήνα, 15 Αυγούστου 2023
Κυρίας Θεοτόκου,
Πολιούχου και Σώτειρας των Αθηνών

Ψηφιοποιήση Ιερών Κειμηλίων Ενοριακών Ναών

To Ίδρυμα Ποιμαντικής Επιμορφώσεως υλοποιώντας το όραμα του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου Β’ για την ανάδειξη, διατήρηση και εκπαιδευτική αξιοποίηση, των ιερών κειμηλίων των Ενοριών, Ιερών Μονών και παρεκκλησίων της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, υλοποίησε την Πράξη: «Ψηφιοποίηση Ιερών Κειμηλίων Ενοριακών Ναών» με MIS 6003375, η οποία συγχρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ψηφιακός Μετασχηματισμός».

Οι συνεργάτες και οι τεχνικοί του Ιδρύματος Ποιμαντικής Επιμορφώσεως επισκέφτηκαν τις 21 Περιφέρειες της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών και προχώρησαν αρχικά στην καταγραφή των κειμηλίων, σε συνεργασία με τους Αρχιερατικούς Επιτρόπους και τους Προέδρους των Εκκλησιαστικών Συμβουλίων των Ναών. Στη συνέχεια ακολούθησε η ψηφιοποίηση του καταγεγραμμένου υλικού.

Διαβάστε περισσότερα

Στο πλαίσιο αυτό ψηφιοποιήθηκε υλικό από 157 Ενοριακούς Ναούς, Ιερές Μονές και παρεκκλήσια της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών και συγκεκριμένα:

  • 450.000 σελίδες βιβλίων και εντύπων, παλαιτύπων με λειτουργική χρήση και άλλα διοικητικής και αρχειακής φύσεως
  • 26.368 κειμήλια και εν γένη εκκλησιαστικά αντικείμενα
  • 800 ψηφιοποιήθηκαν με περιμετρική λήψη 360°
  • 174 με τεχνική τρισδιάστατης απεικόνισης (3d).

Μέρος του υλικού αυτού εναποτίθεται στην παρούσα ιστοσελίδα που δημιουργήθηκε εν είδη ψηφιακού μουσείου, ώστε να δοθεί η δυνατότητα σε όλους να δουν, να μελετήσουν και να εντρυφήσουν στην κληρονομία των πατέρων μας διαπιστώνοντας ότι είναι επενδεδυμένη με καλλιτεχνικό και επιστημονικό εύρος που εντυπωσιάζει.


Παράλληλα παρέχεται η δυνατότητα στο ευρύ αλλά και σε ειδικό-επιστημονικό κοινό (αρχαιολόγους, θεολόγους, κοινωνιολόγους, ανθρωπογεωγράφους, λαογράφους, αργυροτεχνίτες, ζωγράφους, αγιογράφους και σε κάθε είδους μελετητές της εκκλησιαστικής καλλιτεχνικής έκφανσης της ιστορίας των Αθηνών) να διερευνήσουν τις ποικίλες ιστορικές διακυμάνσεις όπως αποτυπώνονται στα κειμήλια, τα οποία με την σειρά τους διαφωτίζουν -ένεκα των υλικοτεχνικών λεπτομερειών κατασκευής και φροντίδας τους- στιγμές της Εκκλησιαστικής Ιστορίας του τόπου μας.

Επιχειρώντας μια αποτίμηση μπορούμε να πούμε ότι το corpus των κειμηλίων συναπαρτίζεται από:

  • φορητές εικόνες, πολλές φορές με τις αργυρές επενδύσεις τους
  • ιερά λείψανα αγίων φυλαγμένα σε κατάλληλες περίτεχνες θήκες
  • ξυλόγλυπτα και μαρμαρόγλυπτα τέμπλα
  • βημόθυρα
  • αφιερώματα Αρχιεπισκόπων Αθηνών
  • ιερά σκεύη
  • αντιμήνσια
  • αργυρά φυλακτήρια ιερέων ή και αγωνιστών της περιόδου της Εθνικής μας Παλιγγενεσίας
  • ενθυμήσεις εντός βιβλίων, πολλές διά χειρός οσίων των Αθηνών
  • σύμβολα που μας ταξιδεύουν έως την Πόλη και τις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες
  • δερματόδετα τυπικά της εκκλησιαστικής τάξεως από τις αρχές του 17ου αιώνος
  • αγίες Τράπεζες που έφτασαν ως την εποχή μας ως υλικό σε δεύτερη, που χρησιμοποιήθηκε ποικιλοτρόπως κατά τις αψευδείς εγχάρακτες στο σώμα τους μαρτυρίες, χρονολογούμενες επακριβώς στους Περσικούς Πολέμους ή και στην εποχή του Χριστού
  • έργα περίφημων εκκλησιαστικών εργαστηρίων αφιερωθέντα στους νεόδμητους ναούς της νέας Πρωτεύουσας
  • αφιερώματα πλειάδος συντεχνιών που κουβαλούν τις ελπίδες για αίσια έκβαση εργατικών κόπων και προσπαθειών
  • ωρολόγια κάθε τύπου που συνεχίζουν ακόμα να σημαίνουν την ώρα, εκατό και διακόσια χρόνια μετά το εναρκτήριο λάκτισμά τους
  • καμπάνες ναών που το σώμα τους φέρει πληγές χαράς, δοξολογίας, κινδύνου και πένθους
  • χαλκογραφίες
  • εικονίσματα ιστορημένα από χέρια αγίων της Εκκλησίας μας
  • σκεύη φιλοτεχνημένα σε βασιλικά εργαστήρια της Ευρώπης
  • χρυσοκέντητα υφάσματα από την Ανατολή
  • προσφυγικά κειμήλια, που παρά τον τίτλο τους γέμουν λαμπρότητος και εκκλησιαστικής φωτοχυσίας και πολλά άλλα…

Πλέον αυτών χιλιάδες ήδη ψηφιοποιημένες σελίδες βιβλίων Βαπτίσεων, Γάμων και Κηδειών μας παρουσιάζουν την νεότερη Ιστορία της πατρίδος μας, όχι όπως καταγράφεται στις επισήμους της Δέλτους, αλλά κατονομαζόμενη από ανθρώπους που δημιούργησαν νέες ενοριακές εστίες ερχόμενοι από την Μικρά Ασία και τον Πόντο, επώνυμα θύματα της πείνας κατά την μελανή δεκαετία του 1940 αλλά και ήρωες της Μεγάλης Ιδέας. Αποτυπώνεται στις σελίδες των ιερών αυτών βίβλων της ζωής η ακμή και η άνθιση του πολιτισμού και της οικονομίας, η επέκταση των πόλεων κατά την δεκαετία του 1930, όπως διαγράφεται αντίστοιχα και το φαινόμενο της αστυφιλίας.

Το μεταναστευτικό και η αλλαγή των παλαιών γειτονιών του Άστεως, η οικονομική κρίση και οι νέες ξενικές συνήθειες ζυμώνουν τις τρέχουσες σελίδες των τόμων αυτών, οι οποίοι αναμένουν τους μελετητές να αποτιμήσουν το σταθερό και σιωπηλό έργο των ιερέων της Αθηναϊκής Εκκλησίας και να δώσουν εικόνα του ανθρωπογεωγραφικού ιστορικού χάρτη του Κλεινού Άστεως των Αθηνών.

Στόχος του έργου:

  • η ανάδειξη, διατήρηση και εκπαιδευτική αξιοποίηση του κειμηλιακού υλικού
  • η αποφυγή καταστροφής και απώλειας
  • η διευκόλυνση του ενδεχόμενου μελετητικού έργου
  • η σαφής γνώση του όγκου, του είδους, της αξίας και της γεωγραφικής κατανομής των κειμηλίων
  • ο εντοπισμός αγνώστων κειμηλίων
  • η καταγραφή των φθορών
  • η πρόληψη και η λήψη άμεσων σωστικών μέτρων συντήρησής τους
  • η γνώση του είδους των κειμηλίων
  • η ασφαλής και σωστή διαφύλαξή τους και
  • ο έγκαιρος εντοπισμός τους, μετά από κάποιο κρούσμα διαρπαγής.

Αλλά ο κύριος στόχος είναι να λειτουργήσει ως όχημα για να μεταλαμπαδευτεί η γνώση και η εμπειρία του παρελθόντος μας στα παιδία μας, με τρόπους και εργαλεία που εκείνα μετέρχονται, εξασφαλίζοντας την είσοδο της παράδοσής μας στο μέλλον.

Γιατί ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΑΡΜΟΣΙΣ;

Επιτυχία κάθε παρόμοιας προσπάθειας καταγραφής και αξιοποίησης πάσης φύσεως υλικής ή και άυλης έκφανσης των πολιτισμικών δεδομένων κάθε τόπου, η οποία προέρχεται από το συλλογικό παρελθόν, είναι να εξασφαλισθεί η συνέχεια του ταξιδιού στο μέλλον. Τούτο επιτυγχάνεται μόνο εάν τα πρόσωπα του παρόντος έχουν συνείδηση και αντίληψη ότι είναι φορείς μιας παράδοσης, η οποία μπορεί να μεταλαμπαδευτεί ζωντανή εξαιτίας της συνειδητότητας των φορέων.

Προσπάθειά μας λοιπόν είναι η δημιουργία σχέσης και συνδέσμου των συμπολιτών μας με το ιστορικό παρελθόν και τη συλλογική μνήμη, γεννήματα των οποίων είναι τα κειμήλια που φυλάσσονται από τον κλήρο και τον λαό στους ναούς μας. Τα κειμήλια αυτά σε αντίθεση με τα κειμήλια που ενδεχομένως βρίσκονται σε μουσεία, εκθέσεις και συλλογές συνεχίζουν να έχουν λειτουργικότητα και χρήση μέσα στον λειτουργικό χρόνο της Εκκλησίας μας.

Θα ήταν δυνατόν να ισχυρισθεί κάποιος ότι τα εκθέματα του μουσείου έχουν απωλέσει την πραγματική τους ιδιότητα και είναι τουλάχιστον πνευματικώς ανενεργά χωρίς να εκπληρώνουν έστω τον λόγο κατασκευής τους. Επιπροσθέτως τα εκτιθέμενα κειμήλια για να διαδράσουν στον ψυχικό κόσμο του επισκέπτη, θα πρέπει εκείνος να έχει και να γνωρίζει να χρησιμοποιεί τα σωστά κλειδιά που ξεκλειδώνουν τα σύμβολα των κειμηλίων καθιστώντας τα αποκαλυπτικά.

Διαβάστε περισσότερα

Προκρίθηκε λοιπόν να μην χαρακτηρισθεί η παρούσα ιστοσελίδα ως ψηφιακό μουσείο κειμηλίων ούτε όμως και ψηφιακό εκθετήριο, αλλά να αντλήσουμε από την εκκλησιαστική μας εμπειρία. Αυτό που ανταποκρίνεται στην ταυτότητα και στο σκοπό του εγχειρήματός μας είναι τα όσα περιγράφει ο όρος από την ακολουθία του γάμου «ἅρμοσις», την ώρα δηλαδή που το μυστήριο κορυφώνεται και ο ιερέας γίνεται ο σύνδεσμος των δύο μερών αφού ενώνει τα χέρια τους ευχόμενος προς τον Θεό «…σύζευξον αὐτοὺς ἐν ὁμοφροσύνῃ· στεφάνωσον αὐτοὺς εἰς σάρκα μίαν».

Η αρχαία ρίζα «αρ» είναι μάλλον μια πανάρχαια λέξη, την οποία συναντούμε ήδη κατά την Μυκηναϊκή εποχή στον αρχικό τύπο του ρήματος αρμόττω. Το πιθανότερο είναι να ερμηνεύει το σημείο της σταθερής επαφής δύο μερών και να υποδηλώνει τη σταθερότητα, το πάτημα, την ταχύτητα, την ένωση, την άρμοση, την γονιμότητα, την τροφή και την αλληλοδιαδοχή.

Το «αρ» είναι η ρίζα της λέξης άρουρα, δηλαδή η καλλιεργήσιμη γη. Από την ίδια ρίζα προέρχονται λέξεις όπως ο άρτος, η άρκτος, το όρος, ο αρχαίος, ο άργυρος, ο αριθμός που αλληλοδιαδέχεται σταθερά ο ένας τον άλλο, η αρμονία των ήχων, ο αρραβών που εξασφαλίζει το ποθούμενο, το αρνί που συνεχώς βλέπει τη γη, ο ανήροτος δηλαδή ο αυτοφυής, το άριστο, το αδίρρητο, ο άργως, αλλά και οι λέξεις πατήρ και μήτηρ κρύβουν μέσα τους την ίδια ρίζα. Το λατινικό terra και το αγγλικό earth που σημαίνουν τη γη φαίνεται πως έχουν συγγένεια με το «αρ» όπως έχει η Αρκτική και η Ανταρκτική. Κυρίως όμως ας θυμηθούμε ότι η αρχαία ονομασία της Αττικής είναι Ατθίς, προερχόμενη από την ρίζα «αρ» και κυριολεκτικά σημαίνει τον αιγιαλό/σταθερά γη/ξηρά, καθώς όλη η Αττική είναι ένας αιγιαλός.

Η παρουσίαση των κειμηλίων στο ευρύ κοινό είναι μια άρμοση, είναι μια ένωση που κάνει η Εκκλησία, δείχνοντας στον σημερινό άνθρωπο το παρελθόν του, υποδεικνύοντας την κοινή πορεία και την ιεράρχηση των αξιών, όπως αυτά αναδεικνύονται μέσα από τα κειμήλια, τα οποία και εμείς με τη σειρά μας πρέπει να διαφυλάξουμε και να σεβαστούμε, απονέμοντας την τιμή σε όσους τα δημιούργησαν, τα έφεραν, τα συντήρησαν, τα ανάδειξαν κ.λπ..

Ο γενικός τίτλος λοιπόν, «ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΑΡΜΟΣΙΣ», είναι μια προτεινόμενη στάση ζωής στον σύγχρονο Αθηναίο και πολίτη του κόσμου, που ευελπιστεί να ενώσει τα χέρια όσων πέρασαν με τα χέρια όσων θα έρθουν, ώστε όλα τα μέλη της κατά Αττικήν Εκκλησίας να γίνουμε μια σάρκα, ένα σώμα, που κουβαλά την εμπειρία αιώνων και την εκδηλώνει μέσα από τα ταπεινά απομεινάρια του χρόνου, τα κειμήλιά μας!

Τον γενικό αυτόν τίτλο με τους πολύ συγκεκριμένους στόχους δεν θα μπορούσε να μην συνοδεύει κάτι που θα αισθητοποιεί την Αθηναϊκή Εκκλησία… Τι καλύτερο λοιπόν από τον λεγόμενο αθηναϊκό τρούλλο, αυτό το ραδινό και ευγενές επιστέγασμα των ναών της Βυζαντινής Αθήνας, σύμβολο του ουρανού αλλά και της εξ αυτού προερχομένης προστασίας. Θέμα της προμετωπίδας ο τρούλος του εμβληματικού ναού των Αγίων Αποστόλων Σολάκη, που στέκει στην Αρχαία Αγορά των Αθηνών από το έτος 1000 μ.Χ.

Κάποτε ήταν ενορία, αλλά σήμερα δεν είναι…

Κάποτε είχε κειμήλια, αλλά σήμερα δεν έχει…

Κάποτε είχε ποίμνιο, αλλά σήμερα δεν έχει…

Έχει όμως το σέβας και το γέρας που αποπνέει ο αρχαιότερος τρούλλος τω Αθηνών, ο μοναδικός που μπορεί όλους μας να χωρέσει, να στεγάσει, να διδάξει…

Περιγραφή δομής και κατηγοριών

Εκτός από την ΑΡΧΙΚΗ σελίδα του διαδικτυακού τόπου ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΑΡΜΟΣΙΣ υπάρχουν άλλες έξι μεγάλες ενότητες :

  • ΚΕΙΜΗΛΙΑ
  • ΣΥΝΑΞΗ ΑΓΙΩΝ
  • ΠΑΛΑΙΤΥΠΑ
  • ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ
  • ΑΘΗΝΑΙΚΑ ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ
  • ΤΑΙΝΙΕΣ

Επιλέγοντας κάποιο από τα παραπάνω πεδία, εμφανίζεται εισαγωγικό κείμενο που επεξηγεί το θέμα της ενότητας. Η κάθε ενότητα εμπερικλείει υποενότητες αναλόγως του διαχωρισμού και της κατάταξης που έγινε κατά την καταγραφή του υλικού. Στις υποενότητες θα βρείτε επίσης εισαγωγικό κείμενο και σύντομες επεξηγήσεις των ονομάτων που χαρακτηρίζουν τα κειμήλια που φιλοξενούν.

Μεταξύ των στοιχείων που συνοδεύουν κάθε κειμήλιο δεν συμπεριλαμβάνεται ο τόπος/Ενορία όπου φυλάσσεται για ευνόητους λόγους ασφαλείας. Εάν κάποιος επιθυμεί περισσότερα στοιχεία για κάποιο κειμήλιο π.χ. ένας ερευνητής, επιλέγει να συμπληρώσει την φόρμα στο πεδίο επικοινωνία που φέρει την ένδειξη «Υποβολή αιτήματος».

Διαβάστε περισσότερα

Στην ενότητα «ΣΥΝΑΞΗ ΑΓΙΩΝ» θα δείτε ολόκληρο το περιεχόμενο της υποκατηγορίας «Λειψανοθήκες» της κατηγορίας ΙΕΡΑ ΣΚΕΥΗ από την ενότητα ΚΕΙΜΗΛΙΑ. Η υποκατηγορία θα προβάλλεται και από την οικεία της θέση αλλά έχει ειδική προβολή λόγω της ιδιαιτερότητάς της. Οι λειψανοθήκες είναι ιδιαίτερο σκεύος, ασχέτως αξίας που μπορεί να έχει το κυτίο εντός του οποίου φυλάσσεται το ιερό λείψανο, είναι για τους χριστιανούς πολύ σπουδαία καθώς πέριξ αυτών έχει αναπτυχθεί όλη η λατρεία και γύρω από αυτά έχουν δημιουργηθεί και έχουν φιλοτεχνηθεί όλα τα κειμήλια των ναών μας.

Η ενότητα ΠΑΛΑΙΤΥΠΑ είναι ουσιαστικά μια Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Παλαιτύπων και Χειρογράφων, στην οποία θα φιλοξενούνται ολόκληρα τα ψηφιοποιημένα αρχεία.

Η ενότητα ΑΘΗΝΑΪΚΑ ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ είναι μια διαδικτυακή βιβλιοθήκη η οποία εμπλουτίζεται από δύο πήγες:

α΄. από τους μελετητές, οι οποίοι θα ενδιαφερθούν να μελετήσουν κάποιο από τα κειμήλια και θα αιτηθούν μέσω της σχετικής ένδειξης παροχή περισσότερων στοιχείων από την Αρχιεπισκοπή (π.χ. τόπος φύλαξης κειμηλίου). Αυτοί θα έχουν την υποχρέωση κατάθεσης του πονήματός τους (σε μορφή pdf) στα ΑΘΗΝΑΪΚΑ ΜΕΛΕΤΗΜΑΤΑ ταυτόχρονα με την δημοσίευσή του στο επιστημονικό όργανο με το οποίο συνεργάζονται π.χ. επιστημονικό περιοδικό κ.ά.

β΄. από τους υπευθύνους διαχειριστές της σελίδας επιλέγοντας κατά την κρίση τους από ήδη υπάρχουσες δημοσιεύσεις, αλλά και ό,τιδήποτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βοήθημα και εργαλείο στις Αθηναϊκές μελέτες.

Εκκλησιαστικά κειμήλια

Για τις ανάγκες της ψηφιοποίησης των ιερών κειμηλίων που βρίσκονται αποθησαυρισμένα στους ενοριακούς ναούς της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, δημιουργήθηκαν έξι μεγάλες ομαδοποιημένες κατηγορίες, οι οποίες δεν είναι στεγανές. Κάθε κειμήλιο δύναται να έχει πολλαπλές ιδιότητες και λειτουργίες.

 

 

link-1

Ζωγραφικά Κειμήλια

link-2

Υφασμάτινα Κειμήλια

link-3

Ιερά Σκεύη

link-4

Γλυπτά Κειμήλια

link-5

Έντυπα Κειμήλια

link-6

Λοιπά Κειμήλια

ΜΑΘΕΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
bottom-layer